29.5.12

Tα καλά της Ελλάδος (χιούμορ)

Aρκάς Φυλακή

Από το ιστολόγιο Κατεστημένο με τίτλο:

Γνωστό σε πολλούς το ανέκδοτο, όμως πάντα σκάς ένα χαμόγελο όταν το διαβάζεις, έστω και αν το ξέρεις. Αν δεν το ξέρεις, απλώς σκας στα γέλια.
Ακολουθεί...

Ένας Έλληνας πεθαίνει και φτάνει στη ρεσεψιόν της Κόλασης και ο υπάλληλος του ανακοινώνει ότι επειδή είναι υπήκοος χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να διαλέξει μία από τις κολάσεις των...χωρών-μελών.

Σκέφτεται λίγο και αποφασίζει να πάει στη Γερμανική.
Οργανωμένη χώρα σου λέει, τόσα χρόνια στην Ελλάδα τι κατάλαβα, μου
βγάλανε το λάδι.Τουλάχιστον, ας πάρω μυρωδιά του τί σημαίνει Ευρώπη,
έστω και στην κόλαση.

Φτάνει λοιπόν μπροστά στην πύλη της γερμανικής κολάσεως. Μαύρο μάρμαρο,
καλογυαλισμένο, σιδερένια πύλη και ψηλά γράφει με μεγάλα γράμματα ΚΟΛΑΣΗ
στα γερμανικά... Χτυπάει.... Του ανοίγει ένας άψογα ντυμένος υπάλληλος
και τον ρωτά τι θέλει.

- Να δω, του απαντά εκείνος, πως είναι.

- Ούτε να το σκέφτεστε, του απαντά ο υπάλληλος! Όλη την
ημέρα μας δέρνουνε με κάτι τεράστια μαστίγια και το βράδυ μας βάζουν σε
κάτι τεράστια βαρέλια γεμάτα σκατά!! Φρίκη! Φρίκη!

Όπου φύγει-φύγει ο Ρωμιός... Δοκιμάζει τις υπόλοιπες κολάσεις, τα ίδια.
Έτσι, απογοητευμένος, καταφεύγει στην έσχατη λύση, την ελληνική κόλαση!

Φτάνει λοιπόν έξω από την πύλη. Μία πύλη εγκαταλειμμένη, βρώμικη όπου
στο ψηλότερο σημείο της υπάρχει με μεγάλα φωσφορίζοντα γράμματα η λέξη
ΚΟΛΑΣΗ. Το Κ και το Λ φυσικά δεν ανάβουν. Έτσι η επιγραφή γράφει:
-Ο-ΑΣΗ.

- Ελληνική ανοργανωσιά....μουρμουρίζει.

Όσο πλησιάζει, ακούει κάτι περίεργους θορύβους......
Μοιάζουν με μουσική. Πλησιάζει περισσότερο. Η μουσική πλέον ακούγεται ολοκάθαρα.
Μπουζούκια, σκυλοτράγουδα, τσιφτετέλια, μπαγλαμάδες κλπ. Χτυπάει...

Του ανοίγει ένας τύπος κρατώντας μία μπουκάλα στο χέρι, εντελώς φέσι και τον ρωτά τι θέλει.

- Ήρθα να δω πως είναι, του λεει και βάζει το κεφάλι του μέσα...

Τραπέζια, κάπνα, κάτι γκόμενες χορεύουν πάνω στα τραπέζια, τσιφτετέλια, νταούλια...Γενικώς, μπάχαλο. Τρελαίνεται ο τύπος...

- Τί γίνεται εδώ, ρωτά.

- Άσε φίλε, χάλια, του λεει ο μεθυσμένος. Η κατάσταση είναι
δραματική εδώ πέρα. Μας δέρνουν όλη μέρα με κάτι τεράστια μαστίγια και
το βράδυ μας βάζουν σε κάτι τεράστια βαρέλια με σκατά.

- Πλάκα με κάνεις;
ρωτά ο πεθαμένος. Εδώ πίνετε και γλεντάτε....

- Εεε, ξέρεις πώς είναι εδώ στην Ελλάδα. Τη μία δεν έχουμε σκατά, την άλλη χαλάνε τα μαστίγια...

27.5.12

Η πολιτισμική νίκη του φασισμού - Περί αυτοκτονιών και ανόδου της Χρυσής Αυγής



φίλες κε φίλοι, καλημέρα σας
‘Μόλις πήρε την εξουσία, η ναζιστική κυβέρνηση πρόσφερε στο γερμανικό προλεταριάτο sports και transports’, αθλητισμό και μεταφορές, δηλαδή, αθλητισμό και αυτοκίνητο,  παρατηρεί ο Πολ Βιριλιό στο πιο σημαντικό του βιβλίο (αμετάφραστο στα ελληνικά – γιατί;), Ταχύτητα και Πολιτική (Vitesse et Politique, εκδ. Galilée, 1977, σελ. 33). 
Volkswagen – αυτοκίνητο για το λαό! Wir leben Auto, που λέει σήμερα και η διαφήμιση –ζούμε το αυτοκίνητο! 

Εν τω μεταξύ, κάνα δυο δεκαετίες πριν, στο αμερικάνικο προλεταριάτο είχε αρχίσει να προσφέρει αυτοκίνητο η αυτοκινητοβιομηχανία Ford, η οποία εν ριπή οφθαλμού σταμάτησε την παραγωγή κινητήρων και το έρριξε στην παραγωγή πυροβόλων κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μιας και οι κινητήρες και τα πυροβόλα παράγονται με τις ίδιες εργαλειομηχανές
 – τό ίδιο έκανε και η Σιτροέν στη Γαλλία κι άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες σε όλες τις άλλες ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. 
(Έχουμε δείξει ότι ο κινητήρας τελειοποιήθηκε από οπλουργούς και σε χώρες με πολεμική βιομηχανία). 
Μεταξύ αυτών των δύο προσφορών, ο ιταλικός φουτουρισμός (Μαρινέτι) είχε υμνήσει τη μηχανή ως μέσο Καθυπόταξης της φύσης, κατά συνέπεια, και των Υποτελών.

Δεν μας επιτρέπεται να μην αναρωτηθούμε: στο ελληνικό προλεταριάτο ποιος πρόσφερε sports and transports;
Θα έλεγα ότι sports πρόσφερε η δικτατορία των συνταγματαρχών και transports (αυτοκίνητο) η κυβέρνηση του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος. 
Από οικονομικής έποψης, εάν δούμε τον φασισμό/ναζισμό  ως μια στιγμή της καπιταλιστικής επέκτασης, τότε ο φασισμός/ναζισμός δεν έκανε τίποτα άλλο από το να προωθήσει αποφασιστικά την προϋπάρχουσα καπιταλιστική τάση της εμπορευματοποίησης του αθλητισμού και του αυτοκινήτου, της μαζικής (προλεταριακής) ενασχόλησης με τον αθλητισμό και χρήσης του αυτοκινήτου. 

Εάν σήμερα κυριαρχεί ο αθλητισμός και το αυτοκίνητο, το οφείλουμε εν πολλοίς στον φασισμό/ναζισμό/δικτατορία.
Ας ρίξουμε μια ματιά τριγύρω μας κι ας αναρωτηθούμε: τι άλλο οφείλουμε εν πολλοίς στον φασισμό/ναζισμό;
Μήπως τα μαζικά μέσα ενημέρωσης;
Μήπως τις διακοπές και τον τουρισμό;
Μήπως τη λατρεία της φύσης και τον γυμνισμό; Μήπως την υποχρεωτική εκπαίδευση;
Μήπως τα χημικά στα τρόφιμα;
Μήπως τα χημικά στα καλλυντικά;
Τη λατρεία της νεότητας;
Το πρότυπο του γυναικείου και ανδρικού κορμιού;
Μήπως το μιλιτέρ μοντελάκι στον ρουχισμό;

Ο φασισμός/ναζισμός ηττήθηκε πολιτικά, νίκησε όμως πολιτισμικά και ιδεολογικά και άφησε ανεξίτηλα τα αποτυπώματά του, άφησε βαριά κληρονομιά.

Διαχύθηκε στην κοινωνία, με τη μορφή θεσμών, πρακτικών, προϊόντων, αντιλήψεων, χειρονομιών, και διαχύθηκε τόσο πολύ που έγινε αυτονόητος, δηλαδή αόρατος, κατά συνέπεια, ανέγγιχτος, ιερός, άγιος.

Όποιος και όποια στρέφει τα βέλη της κριτικής σκέψης κατά του αθλητισμού και του αυτοκινήτου, για να περιοριστώ σε αυτά, αντιμετωπίζεται με καχυποψία – περιορίζομαι σε αυτόν τον πολύ επιεική χαρακτηρισμό.
Πρωταγωνίστρια της διέγερσης αυτής της καχυποψίας η ιστορική Αριστερά, από τους σταλινικούς μέχρι τους αναρχικούς.

Τι θα σου πει ένας αριστερός; Θα σου πει ότι δεν κάνει να στρέφεσαι κατά του αυτοκινήτου και του αθλητισμού, του (ανδρικού) ποδοσφαίρου ας πούμε, διότι με αυτόν τον τρόπο δεν μπορείς να επηρεάσεις την εργατική τάξη που λατρεύει το αυτοκίνητο και τον αθλητισμό, που πάει με το αυτοκίνητο στην καφετέρια να πιει το φραπέ της με δυο αθλητικές  εφημερίδες υπό μάλης. Αποτέλεσμα: 8% το ΚΚΕ, 7% η Χρυσή Αυγή.

Στις 17 Ιουνίου, η Χρυσή Αυγή θα πατάει γκάζι και το ΚΚΕ θα αναπνέει τη σκόνης της.

Όλα αυτά που έγραψα μέχρι στιγμής, κι αυτά που θα γράψω σε λίγο αφού πρώτα πιω ένα καφεδάκι και καπινίσω ένα τσιγαράκι,  είναι ένας πρόλογος για το τι θα γράψω τις επόμενες μέρες.
Θα γράψω για τον φασισμό/ναζισμό, με αφορμή τη πολύ δικαιολογημένη διάχυτη ανησυχία για την μαζικοποίηση της ακροδεξιάς και του φασισμού/ναζισμού.
Θα επιχειρήσω να δώσω κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα που μας απασχολούν.
Γιατί οι υποτελείς γοητεύονται και στρέφονται στον φασισμό/ναζισμό;
Πως θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο;

1. Γιατί η Αριστερά δεν είδε τη φασιστική κληρονομιά, γιατί δεν είδε τον διάχυτο φασισμό;
Δεν τον είδε ή τον είδε και το βούλωσε;

Το αυτοκίνητο δεν είναι ένα μέσο καταστροφής της κοινοχρησίας και της κοινοκτησίας του δρόμου, δεν είναι ένα μέσο εξόντωσης;
Ασφαλώς δεν είναι επιδιωκόμενη εξόντωση αλλά προκύπτουσα.
Από τη στιγμή όμως που διαιωνίζεται και ενισχύεται συνειδητά και προγραμματισμένα, δεν είναι και επιδιωκόμενη;

Προσφέροντας οι ναζί στο γερμανικό προλεταριάτο volkswagen, δεν πρόσφεραν ένα μέσο καταστροφής και εξόντωσης;  

Δεν πρέπει να λέμε τέτοια πράγματα γιατί θα αποκοπούμε από τις μάζες! – τα ψοφίμια της Αριστεράς το λένε. 

Η μαζικοποίηση του φασισμού είναι λοιπόν αποτέλεσμα της αδιαφορίας μας για τον διάχυτο και πολύμορφο φασισμό/ναζισμό;
Ναι, ασφαλώς όμως δεν είναι η μόνη και η κύρια αιτία! 
Μήπως ήρθε λοιπόν η ώρα να προσεγγίσουμε και να εξετάσουμε το αυτοκίνητο, τον αθλητισμό, το ποδόσφαιρο, το γαμήσι, τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, τα καλλυντικά κτλ., κτλ. ως τον φασισμό/ναζισμό του παρόντος;

2. Η μαζικοποίηση του φασισμού/ναζισμού είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας μας, της ανεπάρκειάς μας να ανοίξουμε τις Πύλες του Ονείρου, της Ουτοπίας δηλαδή, είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας της επαναστατικής Πολιτικής.
Αυτό ισχυρίζονται (κάποιοι) αντιεξουσιαστές, αναρχικοί, οι της αυτονομίας, οι του εναλλακτισμού, οι ουτοπιστές.
Αν θέλετε να διαβάσετε την επιχειρηματολογία τους κάντε τον κόπο να διαβάσετε το κείμενο Οι Πύλες του Ονείρου στην ιστοσελίδα Επανάσταση κ΄ Κουλτούρα.
 Η Ουτοπία θα μας σώσει από την Πανούκλα του φασισμού/ναζισμού, διατείνεται  ο συντάκτης του κειμένου και παραθέτει τη γνώμη του του Ερνστ Μπλοχ:
ηττηθήκαμε από τον εθνικοσοσιαλισμό διότι αφήσαμε ανοιχτές της Πύλες του Ονείρου.
Και παραθέτει την άποψη του Σαούλ Νιούμαν:
Η αντίσταση στις ακροδεξιές δυνάμεις μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο εάν φαίνεται εφικτή μια γνήσια πολιτική εναλλακτική λύση.
Μόνο αυτό;
Υποστηρίζω ότι αυτή η λύση δεν είναι απλά ανεπαρκής, είναι ανεπαρκέστατη. Α-νε-πα-ρκέ-στα-τη!
Να γιατί.

3. Η παραπάνω άποψη δέχεται ότι ο άεργος εργάτης, ο απελισμένος αυταπασχολούμενος, ο απεγνωσμένος μικροαστός στρέφεται στον φασισμό/ναζισμό διότι δεν σκέφτεται υγιώς, αυτό το υγιώς είναι του συντάκτη του άρθρου που σας παρέπεμψα.
Άλλωστε, η σχέση της Πολιτικής με τη Σκέψη είναι δεδομένη. 

Και η σχέση της Πολιτικής με το Παράλογο;  
Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.
Ο Γκέμπελς στο βιβλίο του Kampf um Berlin ισχυρίζεται ότι επειδή
πρώτα νιώθουμε και μετά σκεφτόμαστε 
η προπαγάνδα θα πρέπει να προσανατολίζεται προς τα αυτιά και το μάτι κι όχι  προς τον εγκέφαλο: συνθήματα και εικόνες, όχι προκηρύξεις!

Λοιπόν, ο ψιλικατζής της γειτονιάς μου που βγάζει μόνο τα έξοδα του μαγαζιού του, το οποίο λίγους μήνες πριν συντηρούσε την οικογένειά του, τώρα είναι αγχωμένος και μου λέει, Θανάση, εάν το κλείσω, τι θα κάνω με αυτή την ανεργία;
Τι να του πω; Να πάει να γραφτεί στο ΚΚΕ ή σε κάνα αυτοδιαχειριζόμενο εναλλακτικό στέκι; Τι θα το κάνει αυτό το άγχος του, αυτή την ψυχική ανασφάλεια;
Δεν πρέπει να το βγάλει, να ξεσπάσει;
Η σκέψη τον μάρανε!
Όταν σου έρχεται να χέσεις δεν σκέφτεσαι πως λειτουργεί το πεπτικό σύστημα!

Πρώτα νιώθουμε και μετά σκεφτόμαστε.
Κι όταν αγχωνόμαστε, δεν σκεφτόμαστε.
Κι όταν αγχωνόμαστε, θα ξεσπάσουμε, θα βγάλουμε το άγχος μας τώρα, όσο γίνεται πιο γρήγορα, επείγει!

Μόλις προχτές, μάνα και γιός, άνεργος, αυτοκτόνησαν.
Άλλος αυτοκτονεί κι άλλος πάει στη Χρυση Αυγή!
Γιατί ο ένας  αυτοκτονεί κι ο άλλος θέλει να σκοτώσει λαθρομετανάστες στην Πάτρα ή οπουδήποτε άλλού;
Θα μου πείτε:
εάν υπήρχε ένα δίκτυο αλληλεγγύης της Αριστεράς, κανένας άνεργος ή αυταπασχολούμενος ή μικροαστός δεν θα αγχωνόταν, δεν θα τον άγγιζε η ψυχολογική ανασφάλεια.
Ναι, και η γιαγιά μου εάν είχε αρχίδια, θα ήταν παππούς.

Μιλάμε για ψυχολογική ανασφάλεια των ανέργων εργατών, των αυταπασχολούμενων, των μικροαστών που ονειρεύονται να μεγαλώσουν τη στιγμή που μικραίνουν κι άλλο! Αυτή η ψυχολογική ανασφάλεια είναι η πηγή του πολιτικού Παράλογου: ο ανασφαλής μικροαστός, και όχι μόνο, δεν έχει χρόνο να σκεφτεί και δε μπορεί να σκεφτεί.
Είναι αργά, πολύ αργά.
Θα σκεφτεί βέβαια κάποια στιγμή – μόνο όταν θα φάει τα σκατά του.
Πρώτα θα θυσιάσει και θα θυσιαστεί και μετά θα σκεφτεί – εάν επιβιώσει. 
Και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα σκεφτεί!

4. Τα οποία σκατά είναι δύο ειδών: ο ηρωισμός και ο ποιμενισμός.

Προχτές έγραψα ότι ο κακός μας δαίμονας, η κατάρα μας είναι ο ηρωισμός.
Ο οποίος διαιωνίζεται διαρκώς παραλλασσόμενος:
ο ποιμενικός έγινε πολιτικός, εννοώ την αρχαιοελληνική δημοκρατία,
έγινε χριστιανικός (ο άγιος είναι ήρωας),
έγινε επαναστατικός: ο αναρχικός με τη βόμβα και το περίστροφο, ο αντάρτης των πόλεων,
έγινε σταλινικός – πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον αγώνα, πρώτοι στη δουλειά. πρώτοι στις θυσίες.

Ο αυταπασχολούμενος είναι ήρωας, όπως και ο μικροαστός.
Ήρωας θέλει να γίνει και ο εργάτης και τα παιδιά του εργάτη, η κόρη του εργάτη που ντύνεται και βάφεται όπως η Μπάρμπι ή η Δέσποινα Βανδή, γυναίκα ήρωα ποδοσφαιριστή.
Μίμηση του Κυρίου!

Νομίζετε ότι είναι εύκολο να πάψουν οι Υποτελείς να μιμούνται τον Κύριο και να είναι ήρωες.
Και τι παθαίνουν όταν θέλουν να τον μιμηθούν, όταν θέλουν να είναι ήρωες αλλά δεν μπορούν;
Παθαίνουν ψυχολογικό τραλαλά.

5. Θα πρέπει να δούμε τον φασισμό/ναζισμό ως έναν παροξυσμό του ποιμενικού στοιχείου που ενυπάρχει στον καπιταλισμό και τον δυτικό πολιτισμό.

Τι είναι ο ποιμενισμός;
Είναι η επίλυση των προβλημάτων μέσω της εκδίωξης και της  εξόντωσης.
Τι είναι ο ναζισμός;
Η επίλυση των προβλημάτων μέσω της εκδίωξης και της εξόντωσης!
Τι είναι η εκδίωξη;
Συμβολικός φόνος.
Εάν ο συμβολικός φόνος δεν τελεστεί, θα περάσουμε στον πραγματικό φόνο.
Εάν τελεστεί, θα μας ανοίξει η όρεξη του  ασυνειδήτου. Να και η ψυχανάλυση και η κοινωνική ψυχολογία.

Χρωστάμε χάρη και ευγνωμοσύνη στην Αριστερά και στην κριτική σκέψη για την πληθώρα των μελετών σχετικά με τον ποιμενισμό, τον ποιμενικό τρόπο σκέψης, τις επιβιώσεις του στον καπιταλισμό, στην άποψή της ότι ο δουλοκτητικός, φεουδαρχικός και καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής είναι παραλλαγές του ποιμενισμού.
Ότι ο καπιταλιστής, και ο μικροαστός ασφαλώς,  είναι ήρωας ποιμένας, ότι το μόνο φιλοσοφικό σύστημα που εφαρμόστηκε είναι αυτό του Πλάτωνα .

Εάν η βιοπολιτική είναι ποιμενισμός, (πλατωνισμός), η βιοπολιτική δεν είναι και φασισμός/ναζισμός του παρόντος;

Διότι η μέριμνα για τη ζωή είναι και μέριμνα για τον θάνατο – τώρα θα αρχίσουμε να το αντιλαμβανόμαστε.
Τώρα με την εκδίωξη και την εξόντωση των ανέργων εργατών -  αρχής γενομένης των ‘λαθρομεταναστών’.

25.5.12

H Aθήνα δικάζει πάλι το Σωκράτη


Από το Βήμα με τίτλο:

Τεράστια είναι η ανταπόκριση του κοινού στην «Δίκη του Σωκράτη» που θα επαναληφθεί 2.500 χρόνια μετά, στις 25 Μαΐου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν και οι παρευρισκόμενοι στη δίκη θα παρακολουθήσουν διακεκριμένους δικαστές και νομικούς να διασταυρώνουν τα ξίφη τους όσον αφορά την αθωότητα ή την ενοχή του μεγάλου φιλοσόφου. 

Για την τύχη του Σωκράτη θα αποφασίσει όμως το κοινό, που θα κρίνει τα επιχειρήματα κάθε πλευράς. Η νέα δίκη θα πραγματοποιηθεί στην ελληνική, αγγλική και γαλλική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση ενώ η παρακολούθησή της θα γίνεται και μέσω διαδίκτυου (με live streaming).

Αιώνες μετά από το θάνατο του Σωκράτη (399 π. Χ.) το ερώτημα που τίθεται όμως τώρα είναι, αν μπορεί να επανεξετασθεί η υπόθεση υπό το πρίσμα του χρόνου που μεσολάβησε και σύμφωνα με τη επικρατούσα σήμερα αντίληψη για τη δικαιοσύνη. 

Οπως είναι γνωστό οι κατηγορίες εναντίον του Σωκράτη ήταν ασέβεια προς τους θεούς της πόλης, εισαγωγή «καινών δαιμονίων» και διαφθορά των νέων. Από τους 500 αθηναίους πολίτες που είχαν ψηφίσει τότε στη δίκη, ένοχο τον είχαν κρίνει οι 280. Σήμερα οι δύο πλευρές (κατήγοροι και υπερασπιστές) θα επιχειρήσουν μία επαναπροσέγγιση στην συμβολή του Σωκράτη στο πεδίο της φιλοσοφίας αφενός και αφετέρου στη δημόσια ζωή της αρχαίας Αθήνας.

Δικαστές θα είναι οι: Λόρδος Richard Aikens, δικαστής, μέλος του Εφετείου της Αγγλίας και της Ουαλίας (Αγγλία). Sophie - Caroline De Margerie, δικαστής στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Γαλλία). Pierre Delvolvι, μέλος της Ακαδημίας Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών της Γαλλίας. Stephan Gass, αντιπρόεδρος του Εφετείου της Ελβετίας. Δρ Giusep Nay, πρώην πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Ελβετίας. Loretta Preska: πρόεδρος του Αμερικανικού Περιφερειακού Δικαστηρίου της Νότιας Περιφέρειας της Νέας Υόρκης. Αννα Ψαρούδα - Μπενάκη, ακαδημαϊκός, ομ. καθηγήτρια Ποινικού Δικαίου, πρώην πρόεδρος της Βουλής. Βασίλειος Ρήγας, πρώην αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου. Σερ Stephen Sedley, μέλος του Εφετείου της Αγγλίας και της Ουαλίας. Franηois Terrι, μέλος της Ακαδημίας Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών (Γαλλία). Harm Peter Westermann, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν (Γερμανία).

Τον Σωκράτη θα υπερασπιστούν οι δικηγόροι: Michael Beloff, QC (Αγγλία) και Patrick Simon (Γαλλία) ενώ υπέρ των Αθηναίων θα αγορεύσουν οι δικηγόροι: Ηλίας Αναγνωστόπουλος: αν. καθηγητής Ποινικών και Εγκληματολογικών Σπουδών και δρΑντώνης Παπαδημητρίου, πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση.
Η προηγούμενη «δίκη» εξάλλου που είχε γίνει πέρυσι τον Μάιο στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση, κατέληξε στην αθώωσή του. Κάτι που προφανώς θα επαναληφθεί.


Συνέντευξη για τη Δίκη στη Lifo με τίτλο:


Η Δίκη του Σωκράτη, που επαναλαμβάνεται την Παρασκευή στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, μας φέρνει αντιμέτωπους με τον θεμελιωτή της ελεύθερης σκέψης και το δημοκρατικό πολίτευμα. Ο Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου, δικηγόρος και πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, εξηγεί γιατί παίρνει το μέρος της Αθηναϊκής δημοκρατίας και κατηγορεί τον μέγιστο φιλόσοφο ως πνευματικό ηγέτη των τυράννων της εποχής.

Το 399 π.Χ. ο Σωκράτης αντιμετωπίζει στην Αθήνα τις κατηγορίες ότι δεν σέβεται τους θεούς της πόλης, ότι εισάγει καινά δαιμόνια και ότι διαφθείρει τους νέους της πόλης. 
Δικάζεται από το Δικαστήριο της Ηλιαίας που αποτελείται από 500 Αθηναίους πολίτες. Καταδικάζεται σε θάνατο από τους 320 και στη συνέχεια, αρνούμενος να εγκαταλείψει την πόλη, δέχεται τη θανατική ποινή και πίνει το κώνειο. 
Δυόμισι χιλιάδες χρόνια αργότερα, σήμερα, διακεκριμένοι ανώτατοι δικαστές και νομικοί από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ συγκεντρώνονται στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών για να επαναλάβουν την ιστορική δίκη του Σωκράτη. Δικαστές και κοινό καλούνται ν’ αποφασίσουν 
αν ο Σωκράτης τελικά καταδικάστηκε επειδή τόλμησε να εκφράσει ελεύθερα τη γνώμη του ή γιατί τα καινά δαιμόνια που εισήγαγε είχαν στόχο να βλάψουν την αθηναϊκή δημοκρατία.

Πώς προέκυψε η ιδέα για την επανάληψη της Δίκης του Σωκράτη;
Η ιδέα προέκυψε από μια μελέτη που έκανα πάνω στο θέμα του Σωκράτη και από ενδιαφέρουσες συζητήσεις που είχα. 
Εξετάσαμε αυτό το πολιτικό φαινόμενο της φιλοσοφικής αθωότητας και πολιτικής ενοχής του Σωκράτη. 
Η δημοκρατική Αθήνα, αυτό το ιδανικό της δημοκρατίας, κατηγορείται, κατά τη γνώμη μου άδικα, ότι σκότωσε τον ιδεώδη φιλόσοφο, τον Σωκράτη. 
Από τη μελέτη που έχω κάνει έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Σωκράτης μπορεί να ήταν ένας πολύ μεγάλος φιλόσοφος, ίσως ο μεγαλύτερος όλων των εποχών, η συγκεκριμένη όμως δίκη είχε διαφορετικό χαρακτήρα. 
Δεν δικάστηκε ο Σωκράτης για τις φιλοσοφικές του ιδέες, δικάστηκε ο άνθρωπος Σωκράτης. Καλώς ή κακώς, κακώς κατά τη γνώμη μου, έτυχε να είναι ο πνευματικός ηγέτης της τυραννίας των Τριάκοντα στην Αθήνα. 
Σας θυμίζω ότι με τη λήξη του Πελοποννησιακού Πολέμου η σπαρτιατική φρουρά είχε εγκαταστήσει στην Αθήνα τριάντα τυράννους, εκ των οποίων οι δύο ήταν αγαπημένοι φίλοι και μαθητές του Σωκράτη. 
Αυτοί οι Τριάκοντα Τύραννοι σκότωσαν σε εννέα μήνες 1.600 Αθηναίους. 
Όταν αποκαταστάθηκε, η δημοκρατία έδωσε αμνηστία στους Ολιγαρχικούς, οι οποίοι εγκατέλειψαν την Αθήνα και πήγαν στην Ελευσίνα. 
Ένα χρόνο μετά οι Ολιγαρχικοί ξεκίνησαν νέα προσπάθεια να ανακαταλάβουν την εξουσία στην Αθήνα, 
αλλά τότε οι Αθηναίοι αντέδρασαν και για καθαρά πολιτικούς λόγους δίκασαν τον Σωκράτη, ο οποίος ήταν ο πνευματικός ηγέτης των τυράννων. 
Αυτή είναι η σύντομη πολιτική ιστορία της Δίκης του Σωκράτη.

Ναι, αλλά στην ιστορία έχει μείνει ότι ο Σωκράτης δικάστηκε για τις ιδέες του.
Αυτή είναι μια προκατάληψη που υπάρχει σήμερα, αλλά δεν είναι η πραγματικότητα. 
Η ιστορική πραγματικότητα, όπως παρατίθεται από τις πηγές, είναι άλλη. Δεν είναι κάτι που το λέω εγώ, αυτό το λένε καθηγητές πανεπιστημίου που έχουν μελετήσει την ιστορία της εποχής εκείνης. Γενικά, ο κόσμος πιστεύει ότι ο Σωκράτης δικάστηκε διότι ήταν υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου και της ελευθερίας της σκέψης. Αυτό, όμως, δεν είναι αλήθεια και προσβάλλει την αθηναϊκή δημοκρατία. Αν διαβάσετε την Απολογία του Σωκράτη χωρίς προκατάληψη, χωρίς τις ροζ παρωπίδες που όλοι έχουμε όταν μιλάμε για τον Σωκράτη, θα δείτε ότι ακόμη και στην απολογία του ο Σωκράτης υπερασπίζεται τα ολιγαρχικά ιδεώδη. Όταν λέει ότι «δεν μπορούμε να επιλέγουμε τον κυβερνήτη του σκάφους με επιλογή διά κλήρου ή με ψηφοφορία, αλλά πρέπει να τον επιλέγουμε με βάση τα προσόντα του», αυτό στην πραγματικότητα τι σημαίνει; Ότι η διακυβέρνηση της πολιτείας δεν μπορεί να γίνεται με ψήφο, αλλά πρέπει να γίνεται με βάση κάποια υποτιθέμενα πνευματικά προσόντα, τα οποία οδηγούν σε μία αριστοκρατία του πνεύματος, που στην πραγματικότητα καταλήγει να είναι ένας ξεκάθαρος φασισμός.

Γιατί, όμως, μας συνέφερε εμάς να χρησιμοποιήσουμε τη δίκη του Σωκράτη ως μία διαχρονική και αιώνια υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου από εκεί κι έπειτα;
Ο Σωκράτης αγιοποιήθηκε κυρίως από μια συμμαχία των μετέπειτα ολιγαρχικών δυνάμεων. Οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί και όλοι οι κατοπινοί αυτοκράτορες και βασιλείς του κόσμου που ήθελαν να επιτεθούν στη δημοκρατία χρησιμοποιούσαν το παράδειγμα του Σωκράτη για να πουν «να ο ιδανικός φιλόσοφος, που τον σκοτώνει η απαίσια δημοκρατία. Να πού καταλήγουν οι δημοκρατίες: να σκοτώνουν τον φιλόσοφο». 
Αυτό είναι το ένα σκέλος. 
Αυτοί που ήθελαν να βλάψουν τη δημοκρατία, αυτό λέγανε. 
Αυτοί, λοιπόν, βοηθήθηκαν, από ένα σημείο και πέρα από την εισδοχή του πλατωνισμού στον χριστιανισμό, που έγινε κατά τον 3ο-4ο αιώνα μ.Χ. κυρίως από τους τρεις μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας. 
Η χριστιανική θρησκεία απορρόφησε τον νεοπλατωνισμό και θεώρησε τον Σωκράτη έναν προχριστιανικό οιονεί άγιο, ο οποίος πιστεύει στην ύπαρξη της ψυχής. 
Όποιος διαβάσει προσεκτικά τον Πλάτωνα καταλαβαίνει ότι το «δαιμόνιο» του Σωκράτη δεν έχει καμία σχέση με τη χριστιανική θεωρία περί ψυχής. 
Επίσης, πολλοί θεωρούν ότι ο Σωκράτης ήταν μονοθεϊστής διότι αναφέρεται στην Απολογία του και αλλού στον Θεό και όχι στους θεούς.
 Στην πραγματικότητα, ο Σωκράτης ήταν άθεος. Δεν ήταν ούτε πολυθεϊστής ούτε πίστευε σε έναν θεό. Ο Αριστοφάνης στις Νεφέλες του, ένα έργο που γράφτηκε είκοσι χρόνια πριν από τη Δίκη, τον κατηγορεί ευθέως γι’ αυτό το πράγμα.

Γι’ αυτό και η μία κατηγορία είναι περί αθεΐας;
Η πραγματική κατηγορία είναι «ους μεν η πόλις νομίζει θεούς ου νομίζων».Το «νομίζων» για μένα σημαίνει ότι δεν σέβεται όχι τους θεούς του Ολύμπου αλλά τους θεούς της συγκεκριμένης πόλης, της Αθήνας. 
Ποιοι ήταν αυτοί οι θεοί: ο Ζευς Βουλαίος, η θεοποίηση του δημοκρατικού θεσμού της Βουλής, ο Ζευς Αγοραίος και ο Δήμος, η θεοποίηση του κατεξοχήν θεσμού της Βουλής που ήταν ο Δήμος, δηλαδή οι πολίτες που ψήφιζαν. 
Αυτούς τους θεούς δεν σεβόταν. Και πράγματι δεν τους σεβόταν.
Ο Σωκράτης και στην Απολογία του και αλλού φέρεται να θυσιάζει σε ποιον θεό; 
Στον Απόλλωνα και στην Ήρα, που ήταν οι πολιούχοι της Σπάρτης. 
Δεν αναφέρεται ποτέ ότι θυσίασε ή λάτρεψε την Αθηνά, τον Ποσειδώνα και τον Ερμή που ήταν οι πολιούχοι της Αθήνας. 
Θυσιάζει συμβολικά στους θεούς της Σπάρτης, του εχθρού αν θέλετε να το πούμε έτσι. 

Ο ίδιος υποστήριξε πως καλύτερα είναι κανείς να αδικείται παρά ν’ αδικεί.
Αυτά δεν τα χρησιμοποίησε στην Απολογία του για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Αυτά που λέτε προκύπτουν περισσότερο από τον Κρίτωνα και γράφτηκαν πολύ αργότερα. Ανήκουν στη μέση και την ύστερη συγγραφική περίοδο του Πλάτωνα, δηλαδή, για να σας το πω πιο απλά, 10 με 20 χρόνια μετά. Δεν είναι σύγχρονα και προσπαθούν να δώσουν μια θετική εικόνα για τον Σωκράτη που δεν απηχεί όμως την πραγματικότητα - δεν υπάρχουν, μάλιστα, καθόλου στον Ξενοφώντα.
Στην πραγματικότητα, στις τελευταίες παραγράφους της Απολογίας περιέχονται αυτά που ο Σωκράτης είπε στους Αθηναίους μετά την καταδίκη του: 
«Εσείς ωραία με καταδικάσατε, θα δείτε όμως ότι οι οπαδοί μου θα έρθουν και θα σας τιμωρήσουν πάρα πολύ σκληρά γι’ αυτά που κάνατε σε μένα. Θα δείτε ότι αυτά που κάνατε σε μένα δεν είναι τίποτα μπροστά σε όσα θα σας έρθουν». 
Αυτό συνιστά μια ευθεία απειλή που δεν είναι καθόλου δημοκρατική και δεν δηλώνει αποδοχή της καταδίκης του.

Αυτή η θετική εικόνα, όμως, που δημιουργήθηκε για τον Σωκράτη ευνόησε την πορεία της δημοκρατίας τη σημερινή εποχή ή όχι;
Βεβαίως, γιατί είναι πολύ σημαντική κατάκτηση. 
Αλλά ο Σωκράτης υπερασπιζόταν τις θέσεις του προερχόμενος από άλλη οπτική, από τη θέση του αριστοκράτη του πνεύματος που υπερασπίζεται το ατομικό του δικαίωμα να μιλάει ελεύθερα, αλλά δεν το αναγνωρίζει στους πληβείους.

Οι τρεις κατηγορίες είναι ασέβεια προς τους θεούς της πόλης, εισαγωγή καινών δαιμονίων και διαφθορά των νέων. Αυτές οι κατηγορίες ισχύουν και σήμερα, υπάρχουν στο Δίκαιο;
Ναι, υπάρχουν. Και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες η ελευθερία του λόγου υπάρχει μέχρι ενός σημείου. Δεν μπορεί, ας πούμε, κανείς να αρνείται το Ολοκαύτωμα σήμερα και να εκθειάζει τα κατορθώματα του Χίτλερ, ούτε μπορεί κανείς να προσβάλει την ηθική με το πρόσχημα της ελευθερίας του λόγου.

Ναι, αλλά αυτό συνέβη τις τελευταίες ημέρες και δεν είδαμε κάποιον εισαγγελέα να παρεμβαίνει. Υπήρξε και άρνηση του Ολοκαυτώματος...
Γι’ αυτό και το αναφέρω. Θέλω να πω ότι η ελευθερία του λόγου έχει ένα όριο. Και υπάρχει και ένα ακόμη όριο. Το ότι δεν μπορεί ένας άνθρωπος να συκοφαντεί ή να βρίζει κάποιον άλλο άνθρωπο. Δεν μπορεί κανείς να προάγει ανήθικα πράγματα, με την πολύ στενή έννοια του όρου.

Ο Ασάνζ με τις αποκαλύψεις του για τους Αμερικανούς μπορούμε να πούμε ότι εισήγαγε «καινά δαιμόνια»;
Ναι, αλλά υπάρχει μία διαφορά. Αυτός δεν εισήγαγε κανένα «καινό δαιμόνιο», διότι όλοι θεωρούμε ότι υπάρχουν διεφθαρμένοι πολιτικοί και πολιτικοί οι οποίοι παραβιάζουν τον λόγο τους. Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να γίνεται, άρα ο Ασάνζ, μόλις βρέθηκαν τα στοιχεία στα χέρια του, τα δημοσιοποίησε. Εδώ υπάρχει μία δημοκρατική αρχή που λέει ότι όταν οι πολιτικοί παραβιάζουν τον όρκο τους και την υποχρέωση που έχουν απέναντι στην πολιτεία, κάποιος πρέπει να τους αποκαλύπτει.

Ναι, αλλά άλλο η ασφάλεια του κράτους και άλλο το πώς διασφαλίζεται. Το να στραφείς εναντία σε αυτήν, όπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί, είναι ποινικό αδίκημα.
H αποκάλυψη μυστικών που αφορούν την εθνική ασφάλεια είναι αδίκημα παντού. Ωστόσο, εναπόκειται στο δικαστήριο ν’ αποφανθεί για το αν πρόκειται πραγματικά για κρατικό μυστικό που θα μπορούσε να βλάψει το κράτος ή η ασφάλεια του κράτους απλώς είναι το πρόσχημα που επικαλείται ένας πολιτικός για ν’ αποκλείσει την πληροφόρηση. Και υπάρχει τρόπος να λυθούν αυτά τα πράγματα μέσω δικαστηρίων, κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς περαιτέρω αποκαλύψεις.

Όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα μια αντίληψη περί δικαιοσύνης, μπορεί να εξεταστεί μια υπόθεση σαν του Σωκράτη;
Σίγουρα μπορεί να εξεταστεί. Νομίζω ότι πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν δίκες που έχουν πολιτικό χαρακτήρα και ο υπόδικος επικαλείται τον πολιτικό αυτό χαρακτήρα προκειμένου ν’ αθωωθεί, ενώ οι αντίπαλοι τον ποινικό. Είναι μια ένταση που υπάρχει ανάμεσα σε δύο αρχές.

Ο Σωκράτης, ως σύμβολο, μπορεί να επηρεάσει τους δικαστές την επόμενη εβδομάδα;  
Είναι ένας μεγάλος φιλόσοφος, όπως και να έχει. Αλλά η θέση μου -και πρέπει να το ξεκαθαρίσω αυτό- δεν είναι τόσο το να καταδικαστεί ο Σωκράτης όσο το να υπερασπιστώ το καλό όνομα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.

Στη Νέα Υόρκη, πάντως, έχασε η Αθηναϊκή Δημοκρατία.
Έχασε, αλλά κατά πλειοψηφία. Δηλαδή, από τους τρεις δικαστές ο ένας ήταν καταδικαστικός, ο άλλος αμφέβαλλε επί της ενοχής και τελικά ίσχυσε ο κανόνας της αμφιβολίας περί του κατηγορουμένου και ο τρίτος μόνο ήταν καθαρά αθωωτικός. 
Από το κοινό δε που ψήφισε, γιατί ψηφίζει το κοινό και θα ψηφίσει και στην Αθήνα, ένα 20% περίπου ήταν υπέρ της καταδίκης του Σωκράτη. 
Κι αυτό είναι «τεράστια επιτυχία», γιατί το κοινό μπόρεσε να ξεπεράσει αυτή την προκατάληψη. 
Οποιονδήποτε μαθητή του σχολείου ή πολίτη στον δρόμο και να ρωτήσετε θα σας πει ότι ο Σωκράτης καταδικάστηκε άδικα.
Και να πω βέβαια και το εξής: κακώς καταδικάστηκε σε θάνατο. Δεν το συζητάω αυτό το πράγμα. 
Αλλά ο Σωκράτης κατέπληξε τους πάντες. Όλοι περίμεναν πως θα δεχόταν να εξοριστεί, έστω και για λίγο, και να φύγει από την Αθήνα, όπως είχε γίνει με άλλους. 
Ο Σωκράτης, όμως, αποφάσισε να μείνει, λέγοντας «Κι εγώ πού να πάω τώρα; Να πάω στη Θεσσαλία ή στη Σπάρτη, όπου δεν θα μου επιτρέπουν να μιλάω;». Αυτό δείχνει ότι ο Σωκράτης, που ήταν τόσο πολύ φίλος των Σπαρτιατών, δεν ήθελε να πάει στη Σπάρτη, ήθελε να πεθάνει στην Αθήνα.

Το δικαστήριο της Ηλιαίας αποτελούνταν από 500 άτομα. Υπέρ της καταδίκης του Σωκράτη ψήφισαν 280. Ο αριθμός των δικαστών σε σχέση με σήμερα δείχνει ότι οι αποφάσεις τους είχαν μία πολιτική και μία κοινωνική προέκταση; Επειδή σήμερα, όταν δικάζουν τρεις δικαστές, έχουν περισσότερο νομικό χαρακτήρα οι αποφάσεις.
Είχε καθαρά πολιτικό χαρακτήρα, γιατί αν το σκεφθείτε, 280 τον έκριναν ένοχο και 320 τον καταδίκασαν σε θάνατο. Δηλαδή, στη δεύτερη ψηφοφορία, για την ποινή, σαράντα ένορκοι, μέλη του δικαστηρίου που αρχικά ψήφισαν υπέρ της αθώωσης, ακούγοντας το δεύτερο κομμάτι της απολογίας του Σωκράτη, τον καταδίκασαν σε θάνατο. 
Ακριβώς γιατί στο δεύτερο κομμάτι της απολογίας ο Σωκράτης είναι προκλητικά πιο αντιδημοκράτης από ό,τι στο πρώτο. 
Σήμερα, στην Ελλάδα τουλάχιστον, έχουμε τον κανόνα ότι τα περισσότερα δικαστήρια αποτελούνται από επαγγελματίες, ισόβιους δικαστές κι ελάχιστα έχουν ενόρκους. Μόνο κάποια ποινικά δικαστήρια έχουν ενόρκους, και αυτούς όχι σε πλειοψηφία. Αυτό είναι μία πολιτική επιλογή του ελληνικού κράτους.

Εσείς πώς τοποθετείστε σε σχέση σε αυτό;
Κριτικά. Στην Αμερική, όπου πάρα πολλές δίκες γίνονται με ενόρκους, βλέπουμε την καταστρατήγηση του ουσιαστικού Δικαίου, απαλλαγές ατόμων που ήταν πασιφανές ότι ήταν ένοχοι, καταδίκες άλλων που ήταν πασιφανές ότι ήταν αθώοι και στη συνέχεια πράγματι κρίνονται αθώοι. 
Είναι πολύ εύκολο ένα δικαστήριο που αποτελείται από κοινούς πολίτες να επηρεαστεί από εξωθεσμικούς παράγοντες. 
Στην Αμερική επηρεάζονται πάρα πολύ από το θέμα της φυλετικής καταγωγής του κατηγορουμένου και των ενόρκων. Από την άλλη μεριά, ένα δικαστήριο που αποτελείται από μόνιμους δικαστές που γνωρίζουν καλά τον νόμο έχει το εξής πρόβλημα: οι δικαστές βλέπουν καθημερινά και κυριολεκτικά μόνο την παθολογία της κοινωνίας. Κατά κάποιον τρόπο επηρεάζονται και σκληραίνουν, με αποτέλεσμα πολλές φορές να οδηγούνται σε πιο σκληρές από ό,τι θα έπρεπε κρίσεις.

Ένας δικαστής πρέπει να παρασύρεται από την κοινή γνώμη;
Όχι βέβαια.

Τελευταία, όμως, βλέπουμε πολλές πολιτικές υποθέσεις που αφορούν τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, όπου οι κατηγορούμενοι στο τέλος, μέσω παραγραφών, τη γλιτώνουν, και ο λαός απαιτεί δικαιοσύνη που δεν αποδίδεται.
Αυτό είναι ένα πολιτικό πρόβλημα. Δεν είναι νομικό. Ο νόμος είναι σαφής. Τα αδικήματα είναι συγκεκριμένα και θεσμοθετημένα από αιώνες. Δεν υπάρχουν αδικήματα που ανακαλύφθηκαν τώρα. Από τους νόμους του Βυζαντίου, της Ρώμης και της Αρχαίας Ελλάδας τα αδικήματα παραμένουν τα ίδια. Είναι το αδίκημα της απιστίας των πολιτικών. Θα ξέρετε σίγουρα ότι ο Περικλής κατηγορήθηκε για απιστία. Αθωώθηκε βέβαια, αλλά κατηγορήθηκε ότι είχε πάρει χρήματα κατά την ανέγερση του Παρθενώνα και ότι τα χρησιμοποίησε για δικούς του σκοπούς. Ο Περικλής τι έκανε; Έκατσε κι έγραψε την απόδοση του λογαριασμού σε μαρμάρινες στήλες, που μερικές υπάρχουν στο Μουσείο της Ακρόπολης. Και μάλιστα, ένα μέρος από αυτά είναι ένα ποσό που το ονομάζει «άδηλα». Το αδίκημα της απιστίας των πολιτικών είναι πανάρχαιο. Τώρα, αν ο νόμος που ισχύει στην Ελλάδα σήμερα προέκυψε από μία συγκεκριμένη Βουλή με μία συγκεκριμένη πλειοψηφία κι εξυπηρετούσε πολιτικές σκοπιμότητες, είναι άλλο θέμα. Γενικότερα, τα πολιτικά πρόσωπα έχουν κυρίως πολιτικές ευθύνες και κρίνονται από τον λαό.

20.5.12

Τηλέφωνα και διευθύνσεις αλληλοβοήθειας - Δωρεάν φαγητό



Δωρεάν Φαγητό - ΑΤΤΙΚΗ 

1. Αγ. Αικατερίνη, οδ. Κειριαδών - Αιγηιδών,118 53 Πετράλωνα, τηλ. 210-3458133
2. Αγ. Αιμιλιανός οδ. Αθαμανίας 17, 104 44, Σκουζέ, τηλ. 210-5129091
3. Αγ. Ανάργυροι, Πλ. Αγ. Αναργύρων, 135 61 Αγ. Ανάργυροι, τηλ. 210-2611689.
4. Αγ. Ανάργυροι, οδ. Κεφαλληνίας και Δαμασκηνού, 163 42 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9930 817
5. Αγ. Ανδρέας, οδ. Ωρωπού και Τεω, 111 42 Άνω Πατήσια, τηλ. 210-2914686
6. Αγ. Ανδρέας, οδ. Γιάνναρη 24, 104 45 Κ. Πατήσια, τηλ. 210- 8323193
7. Αγ. Απόστολοι Τζιτζιφιών, οδ. Αγ. Αποστόλων 4, 176 75 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9422021.
8. Αγ. Αρτέμιος, οδ. Φιλολάου 165, 116 32 Παγκράτι, τηλ. 210-7514125.
9. Αγ. Ασωμάτων, οδ. Θερμοπυλών 5, 104 35 Θησείο, τηλ. 210-5240675
10. Αγ. Βαρβάρα, οδ. Αγ. Βαρβάρας 85, 172 35 Δάφνη, τηλ. 210-9711661.

11. Αγ. Βασίλειος, Αγ. Βασιλείου 52, 173 43 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9717890
12. Αγ. Γεράσιμος, οδ. Αγ. Γερασίμου 30, 157 71 Άνω Ιλίσια, τηλ.210-7793331
13. Αγ. Γεώργιος, οδ. Πλάτωνος 51, 104 41 Ακαδημία Πλάτωνος, τηλ. 210- 5142658
14. Αγ. Γεώργιος, οδ. Αγ. Γεωργίου και Καζαντζάκη, 157 72 Ζωγράφου, τηλ. 210-7794925.
15. Αγ. Γεώργιος, οδ. Αγ. Γεωργίου,113 61 Κυψέλη, τηλ. 210-8212667
16. Αγ. Γεώργιος, οδ. Ευαγγελιστρίας 22,176 71 Καλλιθέα, τηλ. 210-9562082
17. Αγ. Γεώργιος, οδ. Μπαρμπάνου 61, 117 44 Κυνοσάργους, τηλ. 210-9018408
18. Αγ. Γλυκερία, οδ. Αγ. Γλυκερίας 13, 111 47 Γαλάτσι, τηλ. 210-2931523
19. Αγ. Δημήτριος, οδ. Βασ. Κωνσταντίνου, 173 43 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9712456.
20. Αγ. Ειρήνη, οδ. Αλκυόνης και Πανουργιά, 111 46 Γαλάτσι, τηλ. 210-2912426
21. Αγ. Ελευθέριος, οδ. Αχαρνών 382, 111 43 Αχαρνών, τηλ. 210-2281754
22. Αγ. Ελευθέριος οδ. Ι. Βαρβάκη 28, 114 74 Γκύζη, τηλ.210-6427053.
23. Αγ. Ζώνη, οδ. Αγ. Ζώνης 27,112 56 Κυψέλη, τηλ. 210-8674250
24. Αγ. Θεράπων, οδ. Γαλήνης 26, 157 73 Ζωγράφου, τηλ. 210-7706807
25. Αγ. Θωμάς, οδ. Παπαδιαμαντοπούλου 115, 115 27 Αμπελόκηποι, τηλ. 210-7771533
26. Αγ. Ιωάννης, οδ. Λεωφ. Βουλιαγμένης 117, 117 44. Βουλιαγμένη, τηλ. 210-9016 617
27. Αγ. Ιωάννης Γαργαρέττας, οδ. Λ. Βεϊκου 17, 117 42 Αθήνα, τηλ. 210-9232940
28. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης 10, Ηλιούπολη, τηλ. 210- 9712 254.
 29. Αγ. Κωνσταντίνος οδ. Λ. Λένορμαν 140, 104 44 Κολωνός, τηλ. 210-5112 669
30. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου 8, 183 44 Μοσχάτο, τηλ. 210-4813570
31. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου και Κουμουνδούρου, 104 37 Ομόνοια, τηλ. 210-5225139.
32. Αγ. Λουκάς οδ. Πατησίων 287, 11 144, Πατήσια, τηλ. 210-2281778
33. Αγ. Μαρίνα, οδ. Αλεξάνδρου Παναγούλη 2, 16 345, Ηλιούπολη, τηλ. 210-9711 531.
34. Αγ. Μαρίνα, οδ. Αγ. Μαρίνης 11 851 Θησείο, τηλ. 210-3463783
35. Αγ. Μαρκέλλα, οδ. Σπ. Πάτση 87, 118 55 Βοτανικός, τηλ. 210-3463061
36. Αγ. Μάρκου Ευγενικός, οδ. Αλεξ. Παπαναστασίου 48, 104 45, Πατήσια, τηλ. 210- 8310 629
37. Αγ. Μαύρα και Τιμόθεος, οδ. Μαραθωνομάχων 1, 163 43 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9928744
38. Αγ. Μελέτιος, Πλ. Αγ. Μελετίου, Σεπόλια, τηλ. 210-5128059
39. Αγ. Νικόλαος, οδ. Αγ. Νικολάου, 104 46 Αχαρνών, τηλ. 210-8319385
40. Αγ. Νικόλαος, οδ. Κ. Κοτζιά, 163 46 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9914540
41. Αγ. Νικόλαος, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 173, 176 73 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9568969.
42. Αγ. Νικόλαος, οδ. Ασκληπιού 38, 106 80 Πευκάκια, τηλ. 210- 3612449
43. Αγ. Νικόλαος, οδ. Δυοβουνιώτου 56, 117 41 Φιλοπάππου, τηλ. 210- 9228323.
44. Αγ. Πάντες, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 90, 176 76 Καλλιθέα, τηλ. 210-956205. 
45. Αγ. Παρασκευή, Πλ. Αγ. Παρασκευής, 153 42 Αγ. Παρασκευή, τηλ. 210-6526818
46. Αγ. Παρασκευή, οδ. Κυπρίων Ηρώων και Μαραμβέλια, 163 41 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9922 666
47. Αγ. Παύλος, Χίου καί Κρήτης 104 38 Σταθμός Λαρίσης, τηλ. 210-5234711
48. Αγ. Σπυρίδων, οδ. Ερατοσθένους 13, 116 35 Σταδίου, τηλ. 210-7515122
49. Αγ. Στυλιανός, οδ. Παπαστράτου 12, 114 76 Γκύζη, τηλ. 210-6420015
50. Αγ. Τριάς , οδ. Λ. Κηφισίας 80, 115 26 Αμπελόκηποι,τηλ. 210-6927527
51. Αγ. Τριάς, οδ. Πειραιώς 67 Β', 105 53 Κεραμεικός, τηλ. 210-3252227.
52. Αγ. Χαράλαμπος, οδ. Δραγούμη 7, 161 21 Ιλίσια, τηλ. 210-7223860.
53. Εσταυρωμένος, Πλ. Εσταυρωμένου, 177 78 Ταύρος, τηλ. 210-3462301
54. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Μπουσίων 24, 115 24 Ελ. Βενιζέλου, τηλ. 210-6428132
55. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Ειρήνης 29, 163 45 Ηλιούπολη, τηλ.210-9915842
56. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Ανδροπούλου 2, 111 41 Κυπριάδου, τηλ. 210-2918987
57. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Σωκράτους 19, 117 43 Κυνοσάργους, τηλ. 210-9236428
58. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, οδ. Μεταμορφώσεως 3, 173 41 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9335 918
59. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, oδ. Μεταμορφώσεως και Υψηλάντου, 176 73 Καλλιθέα, τηλ. 210-9562051.
60. Παναγία Μαρμαριώτισσα, οδ. Σοφοκλή Βενιζέλου, 152 32 Χαλάνδρι, τηλ. 210-6814 960
61. Παντάνασσα, οδ. Πραξιτέλους 35, 176 74 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9419 002.
62. Προφήτης Ηλίας, οδ. Προφήτου Ηλία 17, 153 41 Αγ. Παρασκευή, τηλ. 210-6399692
63. Προφήτης Ηλίας, οδ. Αρύββου 1, 116 33 Παγκράτι Αθήνα, τηλ. 210- 7013034
64. Προφήτης Ηλίας, οδ. Διοπόλεως 2, 111 42 Ριζούπολη Αθήνα, τηλ. 210-2516483
65. Τρεις Ιεράρχες οδ. Τριών Ιεραρχών 91, 118 51 Πετράλωνα, τηλ. 210-3465878
66. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, οδ. Καυκάσου -Λαζαράδων 2, 113 63 Κυψέλη, τηλ. 210-8218110
67. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, οδ. Αναστάσεως και Κλειούς, 156 69 Παπάγου, τηλ. 210-6515952
68. Αγ. Δημήτριος, 132 31 Πετρούπολη τηλ. 210-50.12.127
69. Ευαγγελισμός Θεοτόκου, 131 22, Ίλιον, τηλ. 210-26.13.009
70. Ευαγγελισμός Θεοτόκου, 146 71 Ν. Ερυθραία, τηλ. 210-62.54.156.
71. Αγ. Κωνσταντίνος, 134 41 Άνω Λιόσια, τηλ. 210-24.72.113, 210-24.72.946
72. Αγ. Κωνσταντίνος, 190 05 Ν. Μάκρη, τηλ. 22940-94001.
73. Κοίμησις Θεοτόκου, 136 71 Αχαρνές, τηλ. 210-24.61.213
74. Αγ. Νικόλαος, 134 51 Ίλιον, τηλ. 210-23.20.645
75. Αγ. Γεώργιος, 134 51 Καματερό, τηλ. 210-23.18.977
76. Γέννησις του Χριστού, 134 51 Καματερό, τηλ. 210-23.12.752.
77. Αγ. Ελευθέριος, 151 25 Μαρούσι, τηλ. 210-61.96.388
78. Κοίμησις Θεοτόκου, 131 22 Ίλιον, τηλ. 210-26.12.790
79. Αγ. Νικόλαος, Καισαριανή, τηλ. 210-72.36.204
80. Κοίμησις Θεοτόκου, Καισαριανή, τηλ.210-72.13.848
81. Τρεις Ιεράρχες, Καισαριανή, τηλ. 210-72.22.557
82. Αγ. Τριάς, Βύρωνας, τηλ. 210-76.53.461
83. Αγ. Δημήτριος, Βύρωνας, τηλ.210-76.60.943
84. Μεταμόρφωσις του Σωτήρος, Βύρωνας, τηλ. 210-76.69.369
85. Αγ. Γεώργιος, Καρέας, τηλ. 210-76.51.008, 210-76.58.225
86. Αγ. Απόστολοι, Υμηττός, τηλ. 210-76.23.525
87. Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Υμηττός, τηλ. 210-97.34.311 
88. Αγ. Θεόδωροι Γαργηττός, τηλ.210-6611596.
89. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, Σταυρός, τηλ. 210-6613800 
90. Ι. Μ. Νέας Σμύρνης 
91. Μετ. Σωτήρος, Λεωφ. Συγγρού 133, Αγ. Σώστης. 
92. Αγ. Παρασκευή, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 135β, Ν. Σμύρνη. 
93. Αγ. Αλέξανδρος, Αλκινόης και Αγ. Αλεξάνδρου, Π. Φάληρο 
94. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Αχιλλέως 30, Π. Φάληρο
95. Αγ. Τρύφων, οδ. Αρχιπελάγους και Υμηττού, Γλυφάδα 
96. Αγ. Κωνσταντίνος, Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.98.235.
97. Αγ. Σπυρίδων Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.91.310.
98. Κοίμησις Θεοτόκου Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.92.900.
99. Αγία Τριάς, Ηράκλειο, τηλ. 210-27.98.970
100. Μεγάρων και Σαλαμίνος 
101. Ενοριακό Συσσίτιο Μάνδρας, Δήμητρος 16, 196 00, τηλ. 210-55.57.689
102. Αγ. Παρασκευή Εργατικές Κατοικίες Μάνδρας, τηλ. 210-55.49.017
103. Αγ. Γεώργιος Ελευσίνας, Κίμωνος 10, 192 00 Ελευσίνα, τηλ. 210-55.43.577. 

Συσσίτιο - Πειραιάς 

«Δος ημίν σήμερον», Αγία Τριάς, τηλ.210-41.77.271
1. Ευαγγελιστρία, Γρηγ. Λαμπράκη 41, Πειραιάς, τηλ. 210-41.25.619
2. Αγ. Παντελεήμων, οδ. Αγ. Παντελεήμωνος, Δραπετσώνα, τηλ. 210-46.15.704
3. Αγ. Δημήτριος, οδ. Καραϊσκάκη 1, Ν. Φάληρο, τηλ.210.48.16.636
4. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, οδ. Θηβών 49, τηλ. 210-42.05.255
5. Αγ. Βασίλειος, Τέρμα Σαχτούρη, τηλ. 210-42.85.817.
6. Αγ. Ελευθέριος, οδ. Αγ. Ελευθερίου 7, τηλ. 210-41.78.778
7. Αγ. Δημήτριος, Αγ. Δημητρίου 166, Πειραιάς, τηλ. 210-46.16.540
8. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Καραίσκου 109, τηλ. 210-41.78.778.
9. Παναγία Μυρτιδιώτισσα, οδ. Ακτή Πρωτοψάλτη, τηλ. 210.41.73.334
10. Αγ. Νικόλαος, οδ. Αγ. Νικολάου 1, τηλ. 210-45.11.300
11. Αγ. Σπυρίδων, οδ. Αγ. Σπυρίδωνος 1, τηλ. 210-41.73.529
12. Υπαπαντή Κυρίου, οδ. Υπαπαντής 78, τηλ. 210-46.16.345
13. Αγ. Χαράλαμπος Καστέλλας, οδ. Βασ. Παύλου τηλ. 210-41.19.949.

και άλλη μία που σιτίζει καθημερινά με φρέσκο, ζεστό φαγητό 300 άτομα, κυρίως ξένους και δεν χρειάζεται ταυτότητα, διαβατήριο, δελτίο κ.λπ..
ΚΑΡΙΤΑΣ ΕΛΛΑΣ
Καποδιστρίου52 Πλατεία Βάθης (Κέντρο)

Κάποιοι σύνδεσμοι σε πηγές τεκμηρίωσης που παρατίθενται στα κείμενα ενδέχεται να μην είναι ενεργοί. Κάποιες από τις πηγές μπορούν να ανακτηθούν συμπληρώνοντας το URL του συνδέσμου (δεξί κλικ στο σύνδεσμο) στο Wayback Machine (http://archive.org/index.php)