e
Από το pressproject με τίτλο:
Η χρησιμότητα μιας τέτοιας επιτροπής είναι παιδαγωγική και αναλυτική
γιατί θα μας μάθει ή πρέπει να επιδιώξει να μας πληροφορήσει
τι χρωστάει το ελληνικό δημόσιο, πόσο και σε ποιους
Του Πέτρου Σταύρου
Αν υποθέταμε ότι λειτουργούσε, αύριο κιόλας, μια Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου του χρέους που θα εξέταζε σε βάθος όλες τις δανειακές συμβάσεις της χώρας
τότε ίσως ανακάλυπτε κάποια πολύ σημαντικά πράγματα,
όχι μόνο για τη δομή και τη φύση του χρέους
αλλά και για την ίδια την αριστερά καθώς και για παγιωμένες αντιλήψεις εντός της.
1. Με έκπληξη, θα διαπίστωνε πως τα δάνεια δεν συνάπτονται από την παρούσα γενιά για να αποπληρωθούν από τις επόμενες.
Τα δάνεια συνάπτονται από την, κάθε φορά, παρούσα γενιά και αποπληρώνονται από την, κάθε φορά, παρούσα γενιά και μάλιστα αποπληρώνονται από ένα τμήμα της παρούσας γενιάς για να εισπράξει με, τον σχετικό τόκο, ένα άλλο τμήμα της παρούσας γενιάς, είτε σε εθνικό, είτε σε διεθνικό και περισσότερο περιπεπλεγμένο επίπεδο.
Δεν υπάρχουν κεφάλαια που δανείστηκε το ελληνικό δημόσιο το 1920, για παράδειγμα, τα οποία λήγουν σήμερα.
Τα δάνεια αυτά έχουν αποπληρωθεί με άλλα δάνεια που και αυτά έχουν αποπληρωθεί με άλλα δάνεια και πάει λέγοντας.
Όπως δεν υπάρχει καπιταλιστής - κάτοχος χρήματος που να δανείζει μια επιχειρηματική η κρατική οντότητα για να κερδίσουν οι απόγονοι του
έτσι και δεν υπάρχει καπιταλιστής ή κράτος, που να δανείζεται κεφάλαιο για να το πληρώσουν τα παιδιά του ή οι επόμενες γενιές αλλά για να δημιουργήσει νέο κεφάλαιο, στον ορίζοντα του παρόντος του, με το οποίο και θα αποπληρώσει το δανειακό κεφάλαιο.
2. Θα διαπίστωνε, επίσης, ότι δεν υπάρχουν τοκογλυφικά επιτόκια στις επίσημες αγορές κεφαλαίων και πως
οι ανεπίσημες αγορές κεφαλαίων που χρησιμοποιούν τοκογλυφικά επιτόκια είναι εξαιρετικά περιορισμένες, σε παγκόσμιο επίπεδο, και στην περίπτωση της ευρωζώνης σχεδόν ανύπαρκτες. Εκείνο που υπάρχει είναι ένα πλέγμα επίσημων δευτερογενών και αρρύθμιστων αγορών μαζί με νέα χρηματιστικά προϊόντα, τεχνικές ασφάλισης κινδύνου και, κυρίως, αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας επιχειρήσεων και κρατών ή οποία έχει αλλάξει ριζικά κατά τα τελευταία χρόνια της κρίσης.
Όπως ο καπιταλισμός, ως σύστημα, δεν συνιστά κλοπή αλλά εκμετάλλευση, έτσι και το υψηλό επιτόκιο δεν αποτελεί τοκογλυφία αλλά ρύθμιση και ένταση της εκμετάλλευσης.
3. Με ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη θα διαπίστωνε ότι το λεγόμενο «επαχθές» χρέος, στην περίπτωση της Ελλάδας είναι μηδενικό.
Ακόμα και αν υπήρχε «επαχθές» χρέος, από παλαιότερες στιγμές του νεοελληνικού κράτους, αυτό έχει αποπληρωθεί.
Το επαχθές χρέος συνδέεται κυρίως με δημόσια δάνεια ειδικού σκοπού που σύναψε κάποια στιγμή ένα απολυταρχικό και διεφθαρμένο κράτος με δυσβάστακτους όρους, χωρίς συναίνεση και δεν τα χρησιμοποίησε για τον σκοπό που έλεγε.
Η σημερινή κρίση χρέους αποτελεί εκδήλωση και στάδιο της γενικότερης κρίσης αναπαραγωγής του συνολικού οικονομικού συστήματος και
στηρίζεται, ειδικά στην ευρωζώνη, στην παραδοχή ότι το κράτος πρέπει να φορολογεί όλο και λιγότερο και να δανείζεται από τις αγορές όλο και περισσότερο.
Τα δάνεια που συνάπτουν τα κράτη στην ευρωζώνη, προστρέχοντας στις αγορές, είναι νόμιμα και γενικού σκοπού και εξυπηρετούν το τμήμα των δημοσίων δαπανών που δεν καλύπτεται από την φορολογία.
Το που δαπανώνται τα γενικού σκοπού δάνεια και τα φορολογικά έσοδα είναι άλλης τάξεως πρόβλημα που σε καμία περίπτωση δεν θα «φωτιστεί» από τη χρήση της έννοιας του «επαχθούς χρέους», πόσο μάλλον όταν αυτή η κατηγορία δανείων δεν υφίσταται στην ευρωζώνη και στην Ελλάδα.
Αν ισχύουν τα παραπάνω, τότε ποια μπορεί να είναι η χρησιμότητα μιας Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου;
Η χρησιμότητα μιας τέτοιας επιτροπής είναι παιδαγωγική και αναλυτική γιατί θα μας μάθει ή πρέπει να επιδιώξει να μας πληροφορήσει τι χρωστάει το ελληνικό δημόσιο, πόσο και σε ποιους.
Μια τέτοια γνώση θα αποτελούσε σοβαρό όπλο του κινήματος για να διεκδικήσει μια αναδιάρθρωση χρέους που δεν μειώνει απλά τις υποχρεώσεις και απαλύνει τα βάρη αλλά βάλει κατά ενός μηχανισμού εκμετάλλευσης.
Τελικά, δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο και πιο εκμεταλλευτικό από τον νόμιμο καπιταλισμό και η αριστερά με αυτόν πρέπει να τα βάλει αν θέλει να ξαναμπεί, με αξιόλογους όρους, στο κοινωνικό παιχνίδι.
Βλ. και
Το υπέρμετρο χρέος είναι ταξικό. Δημιουργήθηκε από την κρατική επιδότηση του αθέμιτου κέρδους των επιχειρήσεων. Ταξική πρέπει να είναι και η αποπληρωμή του
